“Heaven Can Wait Choir”: 70-plussersgroep viert première in St. Pauli Theater

Wolfgang Merkens loopt door de fluweelrode rijen stoelen van het St. Pauli Theater in Hamburg. In de prachtige zaal is het nog stil. Op het podium is echter al volop bedrijvigheid. Technici lopen rond, leggen kabels en maken de microfoons gereed. De band stemt hun instrumenten voor de soundcheck. De hoofdacts van de avond zijn echter nog steeds niet te bekennen.

Wolfgang Merkens had nooit gedacht dat hij ooit zelf op dit podium zou staan. "Meestal zit ik hier in het publiek, en vandaag sta ik er gewoon bij," zegt hij. En hij speelt zelfs een solopartij. Over minder dan twee uur staat Merkens "daarboven" met zijn koor, het "Heaven Can Wait Chor" uit Hamburg. Voor de première van hun nieuwe show: "Jetzt erst recht" (Nu meer dan ooit).

Merkens is sinds november vorig jaar lid van het koor. Hij haalde ternauwernood het toelatingsexamen. Niet vanwege zijn talent, maar vanwege zijn leeftijd. Je moet minstens 70 jaar oud zijn om lid te worden van dit koor: "Opa, je bent net 70 geworden, ga ervoor," moedigden zijn kleinkinderen hem aan. Nu is hij het jongste lid van het Heaven Can Wait Choir.

Koorleider Jan-Christoph Scheibe geeft het sein voor de bas. Hij had nooit verwacht dat het koor zo succesvol zou worden.

Bron: Sebastian May

Het koor telt zo'n 45 leden in de leeftijd van 70 tot 93 jaar. Dertien jaar geleden lanceerde koorleider Jan-Christof Scheibe het project. Hij is zelf een multitalent: muzikant, cabaretier, entertainer. En nu, tegen alle verwachtingen in, koorleider. Samen met de toenmalige directeur van het St. Pauli Theater bedacht hij het idee om oudere zangers op het podium te brengen – met liedjes die het publiek misschien niet verwachtte. 120 mensen reageerden destijds op de advertentie in de krant en Scheibe selecteerde er 35 voor het project.

Aanvankelijk stond er niets groots op de planning – een paar optredens in het St. Pauli Theater. Scheibe had daar destijds niet verder over nagedacht. "Maar op de tweede avond werd het ons duidelijk dat we een gevoelige snaar hadden geraakt." De optredens waren uitverkocht en het publiek was dolblij. De reis die het koor en Scheibe zouden maken, was op dat moment onvoorspelbaar. Hoe was dat mogelijk?

Vandaag de dag kan het koor al terugkijken op een klein succesverhaal. Dit is de vierde show die Scheibe met de 70-plussers opvoert en ze toeren door heel Duitsland.

Er wordt geen klassieke muziek of schlagermuziek gezongen: rap-, pop- en rockhits staan ​​op het programma. Van "Shake it off" van Taylor Swift tot "Emanuela" van Fettes Brot en "Chöre" van Mark Forster – een bonte mix van liedjes waar de kleinkinderen van de koorleden eerder naar luisteren dan de koorleden zelf. Niet alle leden zijn meteen enthousiast over de liedjes; ze reageren nogal terughoudend wanneer Scheibe ze speelt. Vaak kennen ze de liedjes niet en luisteren ze er in hun privéleven ook niet naar. De beslissing welke liedjes er gezongen worden, ligt volledig bij Scheibe. Misschien ook om de leden aan te moedigen om eens wat liedjes te proberen.

Het kiezen van de juiste liederen is niet altijd makkelijk, legt de koorleider uit. "Het moeten liederen zijn die passen bij de oudere zangers en die, wanneer ze door hen gezongen worden, een nieuwe betekenis krijgen", zegt Scheibe. "De liederen moeten aspecten overbrengen die het publiek nog niet eerder is opgevallen." Als een 90-jarige bijvoorbeeld "Viva la Vida" zingt en begint met "I used to rule the world", dan worden de liederen niet alleen gezongen; ze vertellen ook een verhaal.

Voor het eerst hebben ze ook eigen nummers in hun programma opgenomen. Popnummers, uiteraard. Maar dan met net iets andere teksten. Ze willen verhalen vertellen over onderwerpen die hen als 70-plussers bezighouden. De nummers draaien om de vraag naar geluk, de dood – of zelfs een warme deken. Daarover gaat de nieuwe solo van Wolfgang Merkens.

Toen Merkens het koor voor het eerst live zag, had hij er niet echt hoge verwachtingen van. Op het Pinneberg Jazz Festival stuitte hij per ongeluk op het optreden van het Heaven Can Wait Choir. Maar wat hij op het podium zag, had hij absoluut niet verwacht. "Het was echt geweldig", zegt Merkens. Hoewel ze nummers zongen die hij niet kende, was hij meteen geboeid. "De ongelooflijke energie die van het podium afstraalde, fascineerde me enorm." Het enthousiasme was zo groot dat Merkens er gewoon zelf deel van uit moest maken.

Met zijn 70 jaar is Wolfgang Merkens het jongste lid van het koor.

Bron: Sebastian May

Hij meldde zich aan voor de auditie en moest opnieuw songteksten leren. Een fulltime baan voor hem als gepensioneerde. De leercurve was enorm, zegt hij. "Maar nu gaat het weer best goed." En de inspanning loonde: vandaag staat hij op het podium met het koor.

"We hebben absoluut niet te veel gerepeteerd", zegt koordirigent Scheibe grijnzend terwijl hij nog een laatste keer voor het koor staat voordat het serieus wordt. Veel tijd voor repetities was er deze keer niet. De nieuwe teksten, inclusief de choreografie, zijn niet helemaal zo perfect als ze hadden moeten zijn. De tournee van hun laatste show, die pas een paar dagen geleden eindigde, was te boeiend.

Gekleed in oranje, geel, rood en roze staan ​​de zangers zorgvuldig opgesteld op het podium voor de laatste doorloop en stemming. "Wanneer is de cue?" "Waar moet de hand worden opgestoken?" "Welke noot was dat ook alweer?" Het loopt nog steeds niet helemaal soepel. Maar dat is voor Scheibe secundair. Expressie is wat telt. Verhalen vertellen. En het plezier van zingen. "Je maakt toch wel fouten, maar je hebt tenminste een glimlach op je gezicht," moedigt hij hen nogmaals aan, in een poging de groeiende nervositeit te verzachten. Dan gaan de sterren van de avond backstage.

Tijdens de laatste repetitie voor de première worden de solo’s ook besproken.

Bron: Sebastian May

Wolfgang Merkens, gekleed in een rood geruit jasje, een roze broek en een roze shirt, staat backstage met de anderen, verdrongen in de kleine lounge. Sommigen halen nog een last-minute snack van het meegebrachte buffet. Anderen kijken gretig naar de nieuwe foto's van de tour die vandaag begint. Een welkome afleiding.

Merkens is tevreden over de laatste repetitie van zijn solo. Hij maakt zich meer zorgen over andere onderdelen van het programma. De leden zijn het erover eens dat ze het publiek niets halfslachtigs willen bieden. "We zeggen altijd onder elkaar: we moeten presteren, we moeten echt ons best doen op het podium," zegt Merkens. Ze hebben ook een verantwoordelijkheid naar het publiek. En een boodschap die ze willen overbrengen.

"Ik vind het ongelooflijk dat we de mogelijkheid hebben om leeftijd op een compleet andere manier over te brengen", legt Merkens uit. Hij vindt het ook belangrijk om iets over te brengen via zijn performance: "Hou op met dat leeftijdsonderscheid, dat ouderen zus zijn en jongeren zo." Iedereen is goed in iets anders, ongeacht leeftijd, en dat is belangrijk om te erkennen.

Koorleider Scheibe hoopt ook dat het koor dialoog zal stimuleren. "Met de liederen nemen de oudere leden nu, om zo te zeggen, het voortouw, als een eerste stap om elkaar te bereiken." De humor en zelfspot van de koorleden blijven hem verbazen. "De kwaliteiten en vaardigheden van deze mensen worden niet optimaal benut," zegt Scheibe. "Maar er is nog zoveel dat ze kunnen en willen doen." Een missie die het koor, en Scheibe zelf, op het podium tot leven brengen.

Voor velen biedt het koor ook een kans om zichzelf op oudere leeftijd opnieuw uit te vinden en vooral een nieuw doel te vinden, niet alleen in het zingen. "Ik zie niemand die hier niet floreert," zegt Scheibe. "Ofwel omdat ze iemand hebben om mee te praten, ofwel omdat ze iemand kunnen helpen." Zangers die nog kunnen lopen, nemen bijvoorbeeld dingen van anderen over. Iedereen helpt elkaar hier. Er ontstaan ​​vriendschappen.

Hoewel niet iedereen hier altijd even goed met elkaar overweg kan, zoals een lid vertelt – zo gaat dat nu eenmaal in het leven – is het toch een bijzondere gemeenschap. "Ik was echt verbaasd over de hartelijkheid waarmee ik werd ontvangen", zegt Wolfgang Merkens. Hij had nooit gedacht dat hij op zijn oude dag nog zo'n gemeenschap zou aantreffen.

De gemeenschap en het gevoel nodig te zijn, versterken ook je zelfvertrouwen. "Na de eerste of tweede repetitie kwam een ​​oud-lid eens naar me toe en zei: 'Ik denk dat dit de eerste ochtend is dat ik me niet afvraag waarom ik opsta'," zegt Scheibe. Het kruipt onder je huid.

Het koor houdt hem ook flink bezig. Repetities, optredens, songteksten instuderen: Wolfgang Merkens had zich zijn pensioen oorspronkelijk anders voorgesteld. "Mijn vrouw en ik wilden eindelijk weer reizen waar en wanneer we maar wilden," zegt de 70-jarige. Nu neemt het koor veel tijd in beslag, maar hij heeft geen spijt van zijn beslissing. Integendeel: "Het is voor mij een voorrecht dat we hier zo kunnen optreden. En ook alle aspecten die we mogen leren."

Niet in de laatste plaats over zichzelf. Want sommigen van hen moeten de moed opbrengen om de moderne liederen aan te pakken en de aanwijzingen van koorleider Scheibe op te volgen. Merkens had soortgelijke gedachten: "Als oude opa hoef ik niet meer na te denken over hoe ik dingen uitdruk. Maar het is ontzettend leuk om mezelf opnieuw uit te vinden en mezelf te leren kennen." Merkens zal zien of het publiek het op het podium leuk vindt.

De zaal is uitverkocht. Vanaf het eerste nummer is het publiek geboeid, staat op, danst, klapt. Halverwege het programma klinken staande ovaties. Koorleider Scheibe is in zijn element, moedigt aan, dirigeert, corrigeert. Of het nu Scheibes inzet is, de adrenaline of pure concentratie: fouten zijn zeldzaam. Merkens solo loopt ook soepel. Hij beweegt zich zelfverzekerd en vrolijk over het podium. Het publiek lacht en applaudisseert.

Tekst, geluid, choreografie: koordirigent Scheibe vraagt ​​veel van de koorleden. Alles voor een goede show.

Bron: Sebastian May

Na een aantal toegiften en buigingen valt het doek. "Dat was fantastisch", zegt Wolfgang Merkens euforisch. "De spanning was hoog, maar we hebben veel minder fouten gemaakt dan we dachten." Vreugde en vermoeidheid zijn van ieders gezicht af te lezen.

Tijd om het glas te heffen. De champagneglazen worden het podium opgebracht. De avond zal waarschijnlijk niet lang duren. Want de volgende dag gaat het verder: de tournee voor de 70-plussers gaat van start. Nu meer dan ooit.